Czy członek zarządu powinien być jednocześnie osobą zatrudnioną w danej spółce? Wielu przedsiębiorców, którzy nie są zbytnio zaznajomieni z obowiązującym prawem, zadaje sobie to pytanie. Trzeba mieć świadomość, że jedna osoba funkcje członka zarządu oraz pracownika danej firmy może sprawować zupełnie niezależnie od siebie.
W praktyce gospodarczej przyjęła się jednak konieczność zatrudniania członków zarządu, poza kwestiami czysto pragmatycznymi, takimi jak choćby regularne wypłacanie im należnego wynagrodzenia, zwraca się bowiem uwagę na fakt większego związania w ten sposób danej jednostki ze spółką.
Dowiedz się zatem, w jaki sposób można zatrudnić członka zarządu?
Stosunek pracy a powołanie na funkcję członka zarządu
W standardowych sytuacjach członków zarządu powołuje się na mocy uchwały zawartej przez wspólników.
W ten sposób dana osoba staje się członkiem zarządu, jakkolwiek nie dochodzi jeszcze do nawiązania stosunku pracy pomiędzy stronami. To jest możliwe bowiem tylko wówczas, gdy spółka oraz osoba wchodząca w skład jej zarządu zawrą stosowną umowę o pracę.
W tym wypadku trzeba się jednak liczyć z wejściem w pewien reżim prawny ukonstytuowany przez prawo pracy. Od spółki oczekuje się wówczas przestrzegania wszystkich zawartych w umowie o pracę zobowiązań, a fakt pełnienia równocześnie przez daną osobę funkcji członka zarządu nie ma w tych okolicznościach większego znaczenia.
Jaki rodzaj umowy wybrać?
Właściwie wszystko zależy od okoliczności, członek zarządu może bowiem wykonywać swoje obowiązki pracownika zarówno na podstawie umowy na czas określony, jak i nieokreślony. Charakter kadencyjny funkcji członka zarządu nie stanowi w tym wypadku żadnej przeszkody, wygaśnięcie kadencji nie musi pociągać bowiem za sobą konieczności ustania stosunku pracy.
W takim wypadku były członek zarządu pomimo upływu kadencji wciąż pozostanie pracownikiem spółki, objętymi wszelkimi przepisami prawa pracy.
W praktyce jednak częściej zdarza się tendencja do zawierania z członkami zarządu umowy o pracę na czas określony, gdyż dzięki niej można bez żadnych konsekwencji rozwiązać umowę o pracę w tym samym czasie, kiedy kadencja członka zarządu również dobiega końca.
Sposoby zatrudnienia członków zarządu
Według regulacji prawnych zawartych w kodeksie spółek handlowych jedynymi podmiotami upoważnionymi do zawierania umów o pracę z członkami zarządu są rada nadzorcza lub też uprawniony do tego pełnomocnik działający z jej ramienia.
W przypadku jednoosobowego zarządu spółki powstaje jednak pewien wyjątek, gdyż w tych okolicznościach dana osoba, będąca jednocześnie jedynym wspólnikiem w spółce musiałaby zawrzeć umowę o pracę samą ze sobą. Dlatego też w tym konkretnym wypadku zaleca się nadanie umowie pod rygorem jej nieskuteczności charakteru aktu notarialnego.
A co z umowami cywilnoprawnymi?
Umowa o pracę – choć najczęściej stosowana w przypadku zatrudniania członków zarządu – nie jest bynajmniej jedynym rodzajem umowy, którą można zawrzeć z tymi osobami.
Obowiązujące prawo w żadnym wypadku bowiem nie zabrania nawiązywania z członkami zarządu stosunku pracy na bazie umów cywilnoprawnych. Oznacza to zatem, że członek zarządu swoje obowiązki służbowe może wykonywać na podstawie na przykład umowy zlecenia, umowy o dzieło, czy też bardzo modnego w ostatnich latach kontraktu menedżerskiego.
Internetowe spółki właścicielskie – jak to działa?
Akt notarialny w spółce właścicielskiej stanowi swego rodzaju utrudnienie w dokonywaniu różnych czynności służbowych. Pewnymi udogodnieniami w tej sprawie cieszą się jednak spółki, których rejestracja, a także działanie odbywa się przy wykorzystaniu systemu s24.
Takie podmioty zwolniono bowiem z obowiązku nadawania umowom zawieranym pomiędzy spółką a członkiem zarządu charakteru aktu notarialnego w sytuacji, gdy pragną one zrealizować czynność prawną dokonywaną za pomocą wzorca zaczerpniętego z systemu teleinformatycznego.
Niestety, przywilej nie obejmuje wszystkich czynności prawnych. Także, jeśli przedsiębiorca posiada już spółkę, nie może wykorzystywać systemu teleinformatycznego do dokonywania określonych czynności prawnych.
Charakter pozorny umowy o pracę
Umowy o pracę zawierane przez radę nadzorczą i członków zarządu nie powinny nigdy cechować się pozornym charakterem, stanowiącym w swej zasadniczej istocie próbę obejścia obowiązującego prawa. O charakterze umowy zawartej przez obie strony nie decyduje jednak nawet fakt rzeczywistego odpłatnego wykonywania danej czynności przez członka zarządu.
W każdej takiej sprawie rozpatruje się indywidualne okoliczności, kładąc szczególny nacisk tak na intencje przyświecające obu stronom przy zawieraniu umowy o pracę, jak i zawarcie w umowie obowiązkowych elementów konstrukcyjnych, charakterystycznych dla umowy o pracę.
W szczególności zwraca się uwagę na fakt rzeczywistego podporządkowywania się członka zarządu jako zwykłego pracownika rygorom obowiązującym w danej pracy oraz poleceniom wydawanym przez przełożonych. Każdy taki przypadek rozpatruje się indywidualnie.